บทความโดย พญ.ชนนิกานต์ พานทอง
กุมารแพทย์ทั่วไป โรงพยาบาลมิตรภาพเมโมเรียล สระบุรี
โรคไข้อีดำอีแดง คืออะไร ?
โรคไข้อีดำอีแดง หรือ Scarlet fever เป็นโรคที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย Streptococcus group A โดยแพร่เชื้อผ่านทางการสัมผัสสารคัดหลั่งของผู้ป่วย ไม่ว่าจะเป็นการไอ จามรดกัน การสัมผัสผ่านทางมือโดยตรงหรือการใช้สิ่งของร่วมกัน มักพบในผู้ป่วยเด็กอายุ 5-15 ปี
อาการของโรคนี้เป็นอย่างไร?
- ผู้ป่วยจะเริ่มมีอาการไข้สูง ปวดเมื่อยตามตัว ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย อาเจียน เจ็บคอ
- อาการคออักเสบ บริเวณลิ้นพบฝ้าขาวร่วมกับตุ่มบวมแดงเป็นจุดๆคล้ายผลสตรอเบอร์รี่ ทอนซิลบวมแดงหรือมีหนอง พบจุดแดงที่เพดานอ่อน
- อาการทางผิวหนัง หลังจากไข้สูง 1-2 วัน จะมีผื่นแดงขึ้น เริ่มจากลำคอ หน้าอก ลำตัวและลามไปแขนขาอย่างรวดเร็ว ลักษณะเป็นเม็ดเล็กหยาบ เมื่อลูบจะให้ความรู้สึกเหมือนตอนสัมผัสกระดาษทราย ผื่นมักไม่ขึ้นที่ใบหน้า แต่พบใบหน้าแดงและรอบปากซีดได้ ผื่นมีสีเข้มเป็นรอยเส้นบริเวณข้อพับ โดยเฉพาะข้อพับแขนเรียกว่าเส้นพาสเตีย 3-4 วันผื่นจะจางหายไป หลังจากนั้นผิวหนังจะเริ่มลอกเป็นขุย
ภาวะแทรกซ้อน
พบได้ในผู้ป่วยบางราย เกิดตามหลังจากการติดเชื้อ 1-4 สัปดาห์ ได้แก่ โรคไข้รูมาติกและหน่วยไตอักเสบเฉียบพลัน
การวินิจฉัยโรค?
- วินิจฉัยจากอาการของโรคเป็นหลัก
- การส่งตรวจเพิ่มเติม การเพาะเชื้อจากเยื่อบุคอหรือการตรวจหาเชื้อโดยวิธี Rapid strep test
การรักษา
- ยาปฏิชีวนะ Penicillin, Amoxycillin หรือ Erythromycin ทั้งหมด 10 วัน โดยต้องทานให้ครบแม้อาการจะดีขึ้นแล้ว
- รักษาตามอาการอื่นที่พบ เช่น การให้ยาลดไข้
- เฝ้าระวังอาการของภาวะแทรกซ้อน ปัสสาวะเป็นสีแดง มีอาการบวม ปวดข้อ
การป้องกัน
ปัจจุบันไม่มีวัคซีนป้องกัน แนะนำหลีกเลี่ยงการสัมผัสผู้ป่วย หากมีความจำเป็นต้องใกล้ชิด ให้ล้างมือทั้งก่อน หลังสัมผัสผู้ป่วยและสวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลา
หากท่านผู้ปกครองต้องการพาบุตรหลานมาตรวจรับการรักษาหรือมีข้อสงสัยเพิ่มเติม สามารถติดต่อสอบถามได้ที่แผนก กุมารเวชกรรม 036-218900-11 ต่อ 2170
MONTH, DAY, YEAR